Jakie zmiany wprowadza dyrektywa cyfrowa?
18.01.2023

Dyrektywa cyfrowa i towarowa. Zmiany w prawie – ochrona dla konsumenta

W styczniu 2023 do polskiego porządku prawnego weszły nowe przepisy w zakresie gwarancji i rękojmi. Jest to związane z implementacją dwóch unijnych aktów prawnych: tzw. dyrektywy cyfrowej oraz tzw. dyrektywy towarowej. Co się zmienia i jak wdrożyć nowe przepisy w swojej działalności?

Od kiedy obowiązują zmiany w prawach konsumenta?

Unia Europejska wydała szereg aktów prawnych, których głównym zadaniem jest wsparcie i ochrona konsumentów w państwach członkowskich. Są to:

  • Dyrektywa „Omnibus”, której przepisy zostały wdrożone do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw.

Nowelizacja weszła w życie 1 stycznia 2023 roku.

  • Dyrektywa cyfrowa w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (np. e-booki, audiobooki, aplikacje itp.) oraz dyrektywa towarowa w sprawie sprzedaży towarów, w tym towarów z elementami cyfrowymi – przeniesione na polski grunt prawny ustawą z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo prywatne międzynarodowe.

Nowe przepisy również weszły w życie 1 stycznia 2023 roku.

Jakie zmiany wprowadza dyrektywa towarowa?Dyrektywa cyfrowa i dyrektywa towarowa – cel zmian

Jak czytamy na stronie Sejmu RP, celem ostatnich zmian, wprowadzonych przez dyrektywę cyfrową i dyrektywę towarową, jest ustanowienie wspólnych przepisów dotyczących niektórych wymagań w odniesieniu do umów zawartych między przedsiębiorcami a konsumentami o dostarczanie treści cyfrowych lub usług cyfrowych oraz umów sprzedaży zawartych między sprzedawcą a konsumentem.

W uzasadnieniu do projektu możemy także przeczytać, że zasadniczym celem obu dyrektyw jest przyczynianie się do właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego i zapewnianie przy tym wysokiego poziomu ochrony konsumentów.

Ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo prywatne międzynarodowe będzie miała duże znaczenie dla rynku e-commerce w Polsce. Sklepy internetowe są przez nią zobowiązane do wdrożenia szeregu zmian w swojej działalności.

Dyrektywa cyfrowa i dyrektywa towarowa – jakie zmiany wprowadzają?

Dyrektywa cyfrowa i towarowa wprowadzają między innymi zmiany w zakresie rękojmi (do tej pory przepisy dotyczące tego tematu znajdowały się w Kodeksie cywilnym) i gwarancji. Najważniejsze z nich to:

  • Wprowadzono hierarchię uprawnień konsumenta z tytułu rękojmi. W pierwszej kolejności konsument będzie miał prawo domagać się przywrócenia zgodności towaru z umową przez jego naprawę lub wymianę. Dopiero, jeśli okaże się to niemożliwe czy nieopłacalne, konsument będzie miał możliwość skorzystania z kolejnych uprawnień: obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
     
  • Doprecyzowane zostały zasady postępowania, gdy zakupiony towar jest niezgodny z umową. Zmieniła się sama definicja zgodności z umową – obecnie jest ona znacznie bardziej wyczerpująca. Wskazane zostały w niej konkretne warunki, jakim mają odpowiadać towary, aby mogły być uznane za zgodne z umową.
     
  • Wydłużono okres dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi – z 2 do 6 lat.
     
  • Zmodyfikowano także czas na zgłoszenie reklamacji towarów nowych przez konsumenta – został on wydłużony z 1 do 2 lat.
     
  • Ustawowy czas odpowiedzi sprzedawcy na reklamację został zaś skrócony z 30 do 14 dni. Po tym czasie reklamacja zostaje uznana za rozpatrzoną pozytywnie.

Co jeszcze zmieni się po 1 stycznia 2023?

  • Nowe przepisy wprowadzają regulacje dotyczące płatności za treści i usługi cyfrowe – także w sytuacji, gdy opłatą są dane osobowe użytkownika. Chodzi np. o uzyskanie dostępu do e-booka po wyrażeniu zgody na wysyłkę newslettera. Można powiedzieć, że zgodnie z nowymi przepisami, dane osobowe stają się oficjalną walutą.
     
  • Ustawa wprowadza do polskiego systemu prawnego nową kategorię towarów: towary z elementami cyfrowymi („smart”). Chodzi np. o popularne smartwatche, które działają wyłącznie z aplikacją na smartfony, która stanowi ów „element cyfrowy”.
     
  • Na przedsiębiorcach spocznie nowy obowiązek informowania konsumenta o aktualizacjach niezbędnych do zachowania zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową oraz dostarczania ich konsumentowi.
    Omawiamy zmiany w prawie konsumenckim.
    Konsument będzie natomiast zobowiązany do zainstalowania takich aktualizacji w rozsądnym czasie po ich dostarczeniu – przeciwnym razie przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności za brak zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową, który wynika wyłącznie z braku aktualizacji.

Jak dostosować firmę do zmian wynikających z dyrektyw cyfrowej i towarowej?

Zmiany wprowadzone przez implementację dyrektywy cyfrowej i dyrektywy towarowej nakładają na przedsiębiorców wiele nowych obowiązków. Warto upewnić się, że są one realizowane prawidłowo, co zabezpieczy firmę przed problemami natury prawnej i możliwymi karami.

Aby zyskać pewność poprawności wdrożonych procedur zapraszamy na szkolenia z dyrektywy cyfrowej, dyrektywy towarowej, a także dyrektywy Omnibus.  

Reklamacje, rękojmia i gwarancja przy sprzedaży w obrocie handlowym i konsumenckim po zmianach od 1 stycznia 2023 r. Implementacja dyrektywy towarowej i dyrektywy cyfrowej do polskich przepisów

Dyrektywa Omnibus, Towarowa i Cyfrowa w Polsce – istotne zmiany w polskim prawie konsumenckim od 2023 roku