Europejski Akt o Dostępności (EAA) – co to jest i kogo dotyczy? Najważniejsze informacje na temat EAA
Europejski Akt o Dostępności (EAA) to unijna dyrektywa, która ma na celu zwiększenie dostępności towarów i usług dla osób z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami. Przeczytaj, kto powinien stosować się do jej zasad i jak to wygląda na gruncie polskim.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest Europejski Akt o Dostępności (EAA),
- kogo dotyczy Europejski Akt o Dostępności,
- w jaki sposób zaimplementowane EAA w Polsce,
- jaki wpływ ma EAA na przedsiębiorców i konsumentów,
- dlaczego Europejski Akt o Dostępności jest ważny,
- jak dostosować organizację do wymogów EAA.
Europejski Akt o Dostępności – co to jest?
Dokument, nazywany Europejskim Aktem o Dostępności (EAA), to w pełnym brzmieniu Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług.
Wprowadzony został z myślą o zwiększeniu dostępności towarów i usług dla osób z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami. Celem EAA jest usunięcie barier utrudniających codzienne funkcjonowanie obywatelom z różnymi ograniczeniami sprawności – zarówno fizycznymi, jak i sensorycznymi.
Akt ten ma za zadanie ujednolicenie przepisów na terenie Unii Europejskiej. Pozwoli to na lepsze dostosowanie produktów oraz usług do potrzeb szerokiej grupy odbiorców, w tym osób starszych czy właśnie z niepełnosprawnościami.
EAA nakłada na przedsiębiorstwa oraz instytucje publiczne obowiązek zapewnienia, by ich produkty i usługi były przyjazne oraz dostępne dla wszystkich obywateli. To ważny krok w kierunku budowy bardziej inkluzywnego społeczeństwa, w którym każdy ma równe szanse na korzystanie z podstawowych dóbr i usług.
Kogo dotyczy Europejski Akt o Dostępności?
EAA dotyczy zarówno instytucji publicznych, jak i firm prywatnych. Obejmuje szeroki krąg podmiotów: od przedsiębiorstw po instytucje publiczne oraz organizacje pozarządowe działające na terenie Unii Europejskiej.
Akt ten dotyczy przede wszystkim dostawców produktów i usług, których działanie wpływa na życie codzienne osób z niepełnosprawnościami. W szczególności odnosi się do firm oferujących produkty i usługi cyfrowe, w tym strony internetowe, aplikacje mobilne, terminale płatnicze, bankomaty, usługi telekomunikacyjne oraz systemy transportu publicznego.
EAA obejmuje m.in.:
- bankowość,
- e-handel,
- transport,
- usługi telekomunikacyjne,
- dostępność cyfrową stron internetowych i aplikacji mobilnych.
Europejski Akt o Dostępności w Polsce. Ustawy krajowe
Polska, podobnie jak inne kraje członkowskie UE, zobowiązana jest do wdrożenia EAA i dostosowania krajowych przepisów do unijnych wymagań.
Aktualnie obowiązują już częściowe regulacje w zakresie dostępności. Europejski Akt o Dostępności na gruncie polskim wdrożono w:
- ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze,
- ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, która dotyczy podmiotów publicznych.
Przepisy dotyczące podmiotów gospodarczych wejdą w życie 28 czerwca 2025 r. Obligują one placówki usługowo-handlowe do zapewnienia odpowiednich warunków obsługi i dostępności dla wszystkich klientów. Dotyczy to również osób z różnymi ograniczeniami, starszych, osób z niepełnosprawnością czy szczególnymi potrzebami.
Co się stanie, gdy w czerwcu 2025 r. UE uruchomi Europejski Akt o Dostępności?
W czerwcu 2025 roku zacznie obowiązywać pełne wdrożenie Europejskiego Aktu o Dostępności w krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Od tego momentu firmy, które nie dostosują się do wymagań EAA, mogą spotkać się z karami i sankcjami finansowymi, nakładanymi przez odpowiednie instytucje kontrolne. Czerwiec 2025 roku jest zatem ostatecznym terminem dla przedsiębiorstw na wprowadzenie odpowiednich zmian w swoich produktach i usługach, by uniknąć konsekwencji prawnych
Wpływ EAA na biznes i konsumentów
EAA wprowadza znaczące zmiany, które mają na celu zwiększenie dostępności produktów i usług na rynku unijnym. Wymogi te mają duże znaczenie dla wykluczanych do tej pory grup. Oznaczają przede wszystkim poprawę jakości ich życia oraz możliwość pełniejszej partycypacji w społeczeństwie.
Nowe wymagania stanowią jednak także ogromne wyzwanie dla przedsiębiorstw, które muszą dostosować swoją działalność do nowych regulacji.
Europejski Akt o Dostępności. Korzyści i wyzwania dla biznesu
Wzrost kosztów początkowych
Dostosowanie produktów i usług do wymagań EAA wiąże się z dodatkowymi wydatkami, szczególnie w początkowej fazie implementacji. Aby dostosować się do wytycznych, firmy muszą zainwestować w nowe technologie, przeprowadzić audyty dostępności czy przeszkolić pracowników.
Przykładowo przedsiębiorstwa z sektora handlu detalicznego będą zobowiązane do dostosowania swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych, a operatorzy transportu publicznego – do modernizacji automatów biletowych i systemów informacji pasażerskiej. Koszty te są szczególnie odczuwalne dla mniejszych firm, które dysponują ograniczonym budżetem na zmiany technologiczne.
Długoterminowe korzyści finansowe i wizerunkowe
Pomimo początkowych kosztów, dostosowanie produktów i usług do nowych standardów może przynieść firmom korzyści długoterminowe.
Działania, takie jak wprowadzenie dostępnych stron internetowych czy aplikacji mobilnych, otwierają biznes na nowe grupy klientów. Wzrost liczby potencjalnych użytkowników oznacza większy rynek zbytu i szansę na zwiększenie przychodów.
Dodatkowo firmy, które inwestują w dostępność, zyskują reputację odpowiedzialnych i innowacyjnych, a to pozytywnie wpływa na ich wizerunek na rynku.
Standaryzacja dostępności w UE
Wprowadzenie jednolitych przepisów w całej Unii Europejskiej ułatwia funkcjonowanie przedsiębiorstw działających na rynku międzynarodowym.
Firma, która raz dostosuje swoje produkty i usługi do wymagań dostępności, będzie mogła oferować je na rynkach całej Unii bez konieczności spełniania różnych lokalnych standardów. W praktyce oznacza to uproszczenie procesów produkcji i sprzedaży oraz redukcję kosztów operacyjnych.
Zwiększona konkurencja i innowacje
Przymus dostosowania produktów i usług do wymogów dostępności może przyczynić się do wzrostu innowacyjności. Firmy będą musiały poszukiwać nowych rozwiązań technologicznych, aby sprostać oczekiwaniom zarówno rynku, jak i ustawodawcy. Prawdopodobnie zaowocuje to rozwojem nowych produktów i technologii, bardziej przyjaznych dla szerokiej grupy użytkowników.
Europejski Akt o Dostępności. Korzyści dla konsumentów
Łatwiejszy dostęp do produktów i usług
EAA w znacznym stopniu poprawi dostęp do różnych produktów i usług dla osób z niepełnosprawnościami i trudnościami oraz starszych konsumentów.
Przykładowo dostosowane bankomaty, terminale płatnicze czy automaty biletowe ułatwią osobom niewidomym, słabowidzącym lub mającym problemy z poruszaniem się samodzielne korzystanie z usług. Dostępne strony internetowe i aplikacje umożliwią z kolei wygodne zakupy online, przeglądanie informacji czy załatwianie spraw urzędowych.
Większa niezależność i lepsza jakość życia
Dostępność produktów i usług przekłada się na większą niezależność konsumentów z niepełnosprawnościami. Nie muszą oni już polegać na pomocy osób trzecich w wielu codziennych sytuacjach. Możliwość samodzielnego kupna biletu na pociąg czy dokonania płatności w sklepie daje poczucie większej autonomii i poprawia jakość życia.
Szersza oferta rynkowa
Zmiany wprowadzane przez EAA oznaczają, że osoby z niepełnosprawnościami będą miały dostęp do szerszej oferty produktów i usług. Będą mogły korzystać z rozwiązań wcześniej dla nich niedostępnych. Równocześnie większy rynek dostępnych rozwiązań wpłynie na konkurencyjność ofert, a to może oznaczać niższe ceny oraz lepszą jakość.
Lepsza jakość interakcji cyfrowych
Obowiązek dostosowania stron internetowych i aplikacji mobilnych sprawi, że korzystanie z rozwiązań cyfrowych będzie wygodniejsze i bardziej intuicyjne dla wszystkich użytkowników. Nawet osoby, które nie mają ograniczeń sprawności, mogą odnieść korzyści z dostosowania produktów i usług, gdyż rozwiązania te są często bardziej przejrzyste, czytelne i łatwiejsze w obsłudze.
Dlaczego Europejski Akt o Dostępności jest ważny?
Europejski Akt o Dostępności zmienia perspektywę na kwestie dostępności. Stanowi z jednej strony nową regulację prawną, ale z drugiej – to także bodziec do pozytywnych przemian społecznych i ekonomicznych.
EAA skłania firmy do inwestowania w nowoczesne rozwiązania. Oznaczają one korzyści dla konsumentów, a w długofalowej perspektywie także dla przedsiębiorców. Dostosowanie produktów i usług pozwala osobom z niepełnosprawnościami na większą niezależność oraz możliwość pełniejszego uczestniczenia w życiu społecznym i gospodarczym.
Dzięki EAA Europa zmierza ku modelowi społeczno-gospodarczemu, w którym każdy obywatel, niezależnie od swoich ograniczeń, może korzystać z dobrodziejstw nowoczesnych technologii i usług.
Europejski Akt o Dostępności. Szkolenia
Aby jednak wizja bardziej dostępnego społeczeństwa mogła się urzeczywistnić, w pierwszej kolejności firmy i instytucje muszą przyswoić i zrozumieć nowe przepisy. Obecnie bowiem wiele z nich obawia się unijnych wytycznych i nie wie, jak dostosować do nich swoją działalność.
W istocie nie jest to łatwe zadanie. Proces dostosowania znacząco ułatwią jednak odpowiednie szkolenia personelu.
W J.G.Training zapraszamy na szkolenie:
- Pomoże ono uczestnikom rozwinąć umiejętności zapewnienia odpowiedniej obsługi dla klientów z niepełnosprawnością czy szczególnymi potrzebami.
- Uwrażliwi pracowników na tę problematykę.
- Usprawni umiejętności komunikacji pracowników z osobami ze szczególnymi potrzebami czy z różnymi typami niepełnosprawności.
- Pomoże dostosować proces obsługi klienta w organizacji do przepisów wynikających z Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA).