
Raportowanie ESG: terminy 2025. Co zmienia Pakiet Omnibus i dyrektywa „Stop-the-Clock”?
Dyrektywa CSRD wprowadziła obowiązek raportowania ESG dla firm w Unii Europejskiej. Nowe obowiązki miały zacząć stopniowo obejmować kolejne grupy podmiotów. Pierwotny harmonogram przewidziany przez Unię Europejską uległ jednak zmianom na skutek zaproponowanego Pakietu Omnibus i dyrektywy „Stop-the-Clock”. Czy Polska zdąży dostosować się do proponowanych zmian? Kto i kiedy będzie musiał rozpocząć sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju? Poznaj nowe terminy.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest raportowanie ESG,
- jakie terminy obowiązku raportowania ESG przewidywała dyrektywa CSRD,
- jakie zmiany wprowadził Pakiet Omnibus,
- na czym polega dyrektywa „Stop-the-Clock”,
- co zmienia się w raportowaniu ESG: terminy 2025,
- jak przygotować się do raportowania ESG.
Raportowanie ESG i dyrektywa CSRD
Raportowanie ESG to obowiązek ujawniania informacji niefinansowych, dotyczących wpływu działalności przedsiębiorstwa na:
- środowisko,
- społeczeństwo,
- sposób zarządzania.
Obecnie nie jest to już tylko moda czy po prostu dobra praktyka. To obowiązek prawny wynikający z unijnej dyrektywy CSRD, która zastąpiła wcześniejszą – NFRD.
Celem raportowania ESG jest zwiększenie transparentności rynku oraz umożliwienie inwestorom i interesariuszom podejmowania świadomych decyzji. Raporty ESG stają się obecnie równie ważne, co sprawozdania finansowe.
Firmy w UE muszą wykazywać swoje działania w zakresie zrównoważonego rozwoju, zgodnie z precyzyjnie określonymi standardami.
Do przygotowania raportu ESG, zgodnego z dyrektywą CSRD i ze standardami ESRS, wymagane są między innymi:
- przeprowadzenie dialogu z interesariuszami,
- przeprowadzenie badania istotności zgodne z dyrektywą CSRD i ze standardami ESRS.
Raportowanie ESG: podstawa prawna
Podstawą prawną dla obowiązku raportowania ESG są:
-
Dyrektywa CSRD (2022/2464) – rozszerzająca zakres obowiązków i grupy objęte sprawozdawczością.
-
Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) – które wskazują, jakie dane i w jaki sposób należy ujawniać.
Do polskiego porządku prawnego przepisy unijne zostały zaimplementowane w postaci zmian do ustawy o rachunkowości z grudnia 2004 roku.
Raportowanie ESG: pierwotne terminy
Pierwotnie dyrektywa CSRD przewidywała stopniowe wprowadzanie obowiązku raportowania dla różnych grup przedsiębiorstw. Pierwsza grupa miała raportować już za 2024 rok – i to się nie zmieniło.
Pierwsza fala (Wave 1)
W 2025 roku obowiązek raportowania za rok obrotowy, zaczynający się 1 stycznia 2024 r., miał dotyczyć organizacji, które wcześniej podlegały dyrektywie NFRD i:
- przekroczyły próg finansowy i w rozumieniu dyrektywy 2013/34/UE są uznawane za przedsiębiorstwa duże,
- są uznawane za jednostki interesu publicznego,
- zatrudniają co najmniej 500 pracowników.
Pakiet Omnibus nie zmienił terminów dla firm z pierwszej fali.
Druga fala (Wave 2)
W 2026 roku (sprawozdanie za 2025 r.) do nowych wymogów miały zastosować się duże przedsiębiorstwa, spełniające dowolne dwa kryteria z trzech:
- zatrudnienie 250 pracowników,
- przychody netto przekraczające 50 mln euro,
- suma bilansowa przekraczająca 25 mln euro.
Trzecia fala (Wave 3)
Od 2027 roku do wymogów w ramach ujawniania i raportowania danych z obszaru ESG zgodnie z Dyrektywą CSRD miały dostosować się małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na rynkach regulowanych w UE (z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw). MŚP miały mieć możliwość odroczenia obowiązku do 2028 r.
Czwarta fala (Wave 4)
Od 2029 roku do standardów wprowadzanych przez Dyrektywę CSRD miały dostosować się spółki spoza Unii Europejskiej, które posiadają w UE jednostkę zależną i osiągają na terenie UE obroty przekraczające 150 mln euro w ciągu roku.
Pakiet Omnibus nie zmienił terminów dla firm z czwartej fali.
WAŻNE!
14 kwietnia 2025 roku Rada UE zatwierdziła propozycję tzw. dyrektywy „Stop-the-Clock”, która jest częścią pakietu uproszczeń niektórych wymogów związanych z regulacjami zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw (pakiet Omnibus I). W związku z tym także Polscy przedsiębiorcy będą mieli więcej czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków związanych ze zrównoważonym rozwojem.
Raportowanie ESG a Pakiet Omnibus
W obliczu sygnałów płynących z rynku – przede wszystkim zaniepokojenia przedsiębiorstw skalą i tempem zmian – Komisja Europejska zdecydowała się na rewizję harmonogramu.
Pakiet Omnibus to zestaw zmian legislacyjnych, mający na celu:
-
zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla firm,
-
zwiększenie efektywności wdrażania przepisów z zakresu zrównoważonego rozwoju,
-
przesunięcie terminów raportowania ESG dla kolejnych grup przedsiębiorstw.
Pakiet ten wprowadził propozycje zmian merytorycznych oraz nowy mechanizm regulacyjny, nazwany dyrektywą „Stop-the-Clock”, który dotyczy odroczenia wymogów raportowania.
Na czym polega dyrektywa „Stop-the-Clock”?
Dyrektywa „Stop-the-Clock”, zatwierdzona przez Radę UE 14 kwietnia 2025 roku, polega na czasowym zatrzymaniu obowiązku raportowania ESG dla drugiej i trzeciej fali przedsiębiorstw. Jej celem jest zapewnienie firmom więcej czasu na wdrożenie odpowiednich procedur, narzędzi oraz zdobycie wiedzy eksperckiej.
Dzięki temu mechanizmowi:
-
Druga fala (duże firmy spoza sektora publicznego) będzie raportować za rok obrotowy 2027 (czyli w 2028 roku), a nie za 2025.
-
Trzecia fala (notowane MŚP) zyskała czas do 2029 roku (raportowanie za 2028).
To rozwiązanie ma pomóc przedsiębiorstwom w uniknięciu błędów i kar wynikających z nieprzygotowania, a jednocześnie nie wstrzymuje całości procesu transformacji ESG.
Raportowanie ESG: terminy 2025
Po zmianach wprowadzonych przez Pakiet Omnibus raportowanie ESG w 2025 roku ma dotyczyć tylko największych podmiotów, które już rozpoczęły raportowanie na podstawie danych z 2024 roku.
Firmy, które pierwotnie miały dołączyć do procesu w 2025 roku, mają zyskać dwa lata dodatkowego czasu.
To dobra wiadomość, ale też czas, który warto wykorzystać na rzetelne przygotowanie – w tym na zdobycie wiedzy, wdrożenie systemów zbierania danych, analizę istotności i dialog z interesariuszami.
Porównanie terminów raportowania ESG w zależności od rodzaju firmy
Kogo dotyczy obowiązek raportowania ESG po zmianach?
Po wprowadzeniu mechanizmu „Stop-the-Clock” obowiązek raportowania w 2025 roku ma objąć wyłącznie:
-
największe jednostki interesu publicznego, które już teraz składają raporty zgodne z ESRS.
Odroczone obowiązki mają objąć natomiast:
-
duże przedsiębiorstwa prywatne – będą raportować od 2028 r. za rok 2027,
-
notowane małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) – od 2029 r. za rok 2028.
Nie oznacza to jednak, że firmy mogą pozostać bierne. Oczekiwania interesariuszy, instytucji finansowych czy kontrahentów w zakresie ESG rosną niezależnie od ustawowych terminów.
Jak przygotować się do raportowania ESG?
Zastanawiasz się, od czego zacząć? ESG to nie tylko „ładny raport” – to proces transformacji firmy, który wymaga wiedzy, strategii i systematycznego działania. Dlatego warto zainwestować w szkolenia, które pomogą Twoim pracownikom zrozumieć przepisy i nauczą ich, jak praktycznie je wdrożyć.
W J.G.Training przygotowaliśmy kompleksowy KATALOG SZKOLEŃ ZE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU >
W szczególności polecamy:
Kurs ESG online (5 dni) – Specjalista ESG. Jak wdrożyć zasady ESG w organizacji oraz przygotować się do raportowania
To kompleksowe szkolenie, które obejmuje m.in.:
- fundamenty zrównoważonego rozwoju,
- raportowanie zgodne z ESRS,
- taksonomię UE,
- badanie istotności i analizę interesariuszy,
- podstawy liczenia śladu węglowego.
Dzięki temu kursowi zdobędziesz wiedzę teoretyczną i praktyczną oraz przygotujesz się krok po kroku do raportowania ESG.
Raportowanie ESG: dialog z interesariuszami, badanie istotności i ESRS
To z kolei zaawansowane, praktyczne szkolenie dla osób, które już znają podstawy i chcą zgłębić takie aspekty jak:
- przeprowadzanie konsultacji z interesariuszami,
- przeprowadzanie analizy istotności,
- szczegółowe wymagania ESRS.
Nie czekaj do ostatniej chwili. Dzięki zmianom terminów zyskasz dodatkowy czas. Warto wykorzystać go strategicznie – tak, by w chwili wejścia w życie obowiązku być gotowym na rzetelne, zgodne z prawem i wartościowe raportowanie ESG.