Nowe zasady udzielania pomocy publicznej już obowiązują.
05.09.2023

Nowelizacja rozporządzenia GBER, czyli zmiany w pomocy publicznej w perspektywie 2021-2027

W ostatnim czasie obszar pomocy publicznej przeszedł znaczące zmiany. Wszystko za sprawą najnowszego rozporządzenia Komisji Europejskiej, które nowelizuje tzw. rozporządzenie GBER. Jest to pierwsza od kilku lat tak znacząca nowelizacja aktu prawnego, który nadaje kierunek pomocy publicznej w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przeczytaj, jak zmieniły się zasady udzielania pomocy publicznej.

Zmiany zasad udzielania pomocy publicznej – nowe rozporządzenie

Z czego wynikają ostatnie zmiany w pomocy publicznej? Chodzi o nowelizację tzw. rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych, zwanego też rozporządzeniem GBER. Zmiany te ujęto w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2023/1315 z dnia 23 czerwca 2023 r.

Pełna nazwa nowego aktu prawnego to:

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2023/1315 z dnia 23 czerwca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu oraz rozporządzenie (UE) 2022/2473 uznające niektóre kategorie pomocy udzielanej przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w zakresie produkcji, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu

Komisja Europejska obublikowała nowe rozporzędzenie GBER.Nowy akt prawny wprowadza liczne zmiany w zakresie zwiększenia swobody państw członkowskich przy opracowywaniu i wprowadzaniu instrumentów wsparcia przedsiębiorstw. Dotyczy ono głównie obszarów kluczowych dla transformacji w kierunku neutralności klimatycznej i przemysłu neutralnego emisyjnie. W założeniu ma to ułatwić państwom UE udzielanie wsparcia, które w rezultacie pomoże osiągnąć cele Zielonego Ładu dla Przemysłu – zielonej i cyfrowej transformacji.

Nowe rozporządzenie zawiera jednak ok. 80 różnych przeznaczeń pomocy publicznej zwolnionych z obowiązku notyfikacji, co wbrew intencjom Komisji Europejskiej, czyni je mało przejrzystym – zwłaszcza w kontekście wyboru odpowiedniego przeznaczenia pomocy publicznej.

Od kiedy obowiązuje znowelizowane rozporządzenie GBER?

Nowe rozporządzenie weszło w życie 1 lipca 2023 roku. Na ten moment nowe przepisy mają obowiązywać do 31 grudnia 2026 roku, czyli 3 lata dłużej niż pierwotnie przewidywano.

Nowe rozporządzenie GBER – najważniejsze zmiany

Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1315 z dnia 23 czerwca 2023 r. przewiduje uproszczenie procedur udzielania pomocy publicznej w kilku obszarach. Co konkretnie się zmieni?

  • Wsparcie państw członkowskich, m.in. w postaci dotacji, ulg czy preferencyjnych instrumentów zwrotnych, może być udzielane niezależnie od Komisji Europejskiej – z pominięciem skomplikowanej procedury zgłaszania pomocy do Komisji.
     
  • Zwiększono także progi dla niektórych kategorii pomocy, przy których organy krajowe i lokalne mogą przekazać dofinansowanie bez informowania Komisji Europejskiej. Chodzi o:
     
    • pomoc na ochronę środowiska,
    • pomoc operacyjną na produkcję energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych,
    • pomoc operacyjną na promowanie energii ze źródeł odnawialnych w instalacjach działających na małą skalę,
    • pomoc na badania, rozwój technologiczny i innowacje,
    • regionalną pomoc inwestycyjną,
    • pomoc inwestycyjną na infrastruktury naukowo-badawcze
  • W kwestii pomocy związanej z efektywnością energetyczną usunięto obowiązek wskazania inwestycji referencyjnej w ramach pomocy na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych, propagowanie wodoru odnawialnego i wysokosprawnej kogeneracji.

    Dzięki temu do dofinansowania może kwalifikować się pełny koszt inwestycji, takiej jak panele fotowoltaiczne – niezależnie od wskaźników typu moc czy ilość produkowanej energii.

     
  • Nowe rozporządzenie umożliwia udzielanie pomocy inwestycyjnej w sektorze budownictwa okrętowego oraz włókien syntetycznych. Zapraszamy na szkolenie ze zmian w pomocy publicznej.Nie jest natomiast możliwe, by pomoc publiczna przeznaczona na wykorzystanie energetyki jądrowej mogła być udzielana w oparciu o GBER - każdorazowo będzie ona wymagała uzyskania akceptacji KE.
     
  • Wprowadzono definicję zakończenia inwestycji. Mówi ona, że moment zakończenia inwestycji wypada:
     
    • w momencie wskazanym przez państwo członkowskie w programie pomocowym,
    • trzy lata po jej rozpoczęciu - jeśli brak takiego uregulowania.
       
  • W nowym akcie prawnym doprecyzowano ponadto kwestię obszaru B+R.

Dwa typy badań:

    • badania przemysłowe,
    • eksperymentalne prace rozwojowe

obejmują prace z technologiami cyfrowymi, takimi jak: obliczenia superkomputerowe, technologie kwantowe, technologie blockchain, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo, duże zbiory danych i technologie związane z chmurą.

Zmiany Rozporządzenia 651/2014 (GBER) - wsparcie dla beneficjentów

Dzięki zmianom w rozporządzeniu GBER beneficjenci będą mogli szybciej i łatwiej uzyskać większe kwoty wsparcia. By jednak system pomocy publicznej działał tak efektywnie, jak zakłada ustawodawca, konieczne jest przystosowanie krajowych procedur do nowych zasad. Zmienione przepisy są dość zawiłe, dlatego wskazana jest w tym zakresie pomoc ekspertów.

W tym celu zapraszamy na szkolenie z pomocy publicznej w specjalnej 3-dniowej formule.

Modernizacja zasad udzielania pomocy publicznej w perspektywie 2021-2027. Zmiany ogłoszone 23.06.2023 r.
> SZCZEGÓŁY I TERMINY <