O dyrektywie SUP głośno jest już od dłuższego czasu. Najpierw dość długo trwał proces legislacyjny, przenoszący przepisy unijne na grunt polski. Obecnie panuje pewien chaos co do terminów, zakresu obowiązków i podmiotów, które muszą stosować poszczególne zapisy ustawy. Przeczytaj, z czego i kiedy musisz się wywiązać.
Kogo dotyczą nowe przepisy dyrektywy SUP
Dyrektywa SUP (Single Used Plastics) została wdrożona do polskich przepisów aktem prawnym o nazwie:
Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw (poz. 887)
Pociągnęło to za sobą wiele nowych obowiązków, zarówno dla producentów, dystrybutorów, jak i podmiotów wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użycia z tworzyw sztucznych.
- Wymagany jest odpowiedni wpis w rejestrze BDO, a podmioty zobowiązane są do prowadzenia stosownej ewidencji i sprawozdawczości.
- Produkty i opakowania jednorazowe z tworzyw sztucznych zostały objęte również obowiązkami opłatowymi pobieranymi od użytkowników końcowych lub ponoszonych przez przedsiębiorstwa.
Nowe przepisy dotyczą w szczególności branży gastronomicznej, spożywczej, handlowej, HORECA, wyrobów higienicznych oraz tytoniowych.
Podlegają im podmioty takie, jak:
- jednostki handlu detalicznego,
- jednostki handlu hurtowego,
- jednostki gastronomiczne,
- dystrybutorzy,
- producenci,
- oferujący i pakujący za pomocą urządzeń vendingowych,
- producenci i importerzy produktów.
Dyrektywa SUP - produkty
Nowe przepisy dotyczą między produktów, takich jak:
- pojemniki na żywność,
- pojemniki na napoje, butelki na napoje,
- paczki i owijki, lekkie torby na zakupy,
- kubki na napoje wraz z wieczkami i pokrywkami,
- sztućce, talerze, słomki, mieszadełka,
- patyczki higieniczne,
- balony i patyczki do balonów,
- narzędzia połowowe,
- chusteczki nawilżane,
- wyroby tytoniowe z filtrami i filtry,
- podpaski, tampony i aplikatory,
- produkty jednorazowego użytku z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.
Nowe obowiązki SUP dotyczące produktów jednorazowego użycia z tworzyw sztucznych – terminy
Nowe obowiązki SUP, dotyczące produktów jednorazowego użycia z tworzyw sztucznych, są już wymagane dla przedsiębiorców w Polsce. Poniżej przedstawiamy najważniejsze terminy wynikające z nowych przepisów.
9 maja 2023
ogłoszenie ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw
24 maja 2023
Wejście w życie przepisów:
- obowiązek prowadzenia ewidencji
- obowiązek rejestracji w BDO
- zakaz wprowadzania do obrotu niektórych produktów
24 sierpnia 2023
Termin obowiązkowej rejestracji lub aktualizacji wpisu w rejestrze BDO
1 stycznia 2024 r.
Rozpoczęcie pobierania i ewidencjonowania opłat oraz obowiązku prowadzenia kampanii edukacyjnych
15 marca 2024
Pierwsze sprawozdanie zawierające okres od 24.05.2023 do 31.12.2023
1 lipca 2024
Obowiązek zapewnienia opakowań alternatywnych oraz przymocowania nakrętki do pojemnika na napój
Dyrektywa SUP w Polsce: nowe obowiązki i najważniejsze zmiany
Przepisy wdrożone do polskiego prawa w związku z unijną dyrektywą „plastikową” są skomplikowane i zawiłe. Poniżej przybliżamy najważniejsze z nich:
Zakaz wprowadzania do obrotu niektórych produktów
Od 24 maja 2023 obowiązuje w Polsce zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 7 do ustawy oraz wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.
Pełna lista produktów objętych zakazem:
- patyczki higieniczne, z wyjątkiem patyczków przeznaczonych do celów medycznych (…),
- sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki),
- talerze,
- słomki, z wyjątkiem słomek przeznaczonych do celów medycznych (…),
- mieszadełka do napojów,
- patyczki mocowane do balonów i służące do tego, aby balony się na nich opierały, w tym mechanizmy tych patyczków, z wyjątkiem balonów do użytku przemysłowego lub innych profesjonalnych zastosowań, które to balony nie są rozprowadzane wśród konsumentów,
- pojemniki na żywność wykonane z polistyrenu ekspandowanego, (…),
- pojemniki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego,
- kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego.
Oznakowanie produktów
Nakaz odpowiedniego znakowania dla produktów takich, jak:
- podpaski higieniczne, tampony oraz aplikatory do tamponów,
- chusteczki nawilżane, tj. uprzednio nawilżone chusteczki przeznaczone do higieny osobistej i uprzednio nawilżone chusteczki do użytku domowego,
- wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne i filtry zawierające tworzywa sztuczne sprzedawane do używania łącznie z wyrobami tytoniowymi,
- kubki na napoje.
Obowiązek umieszczania numeru BDO
Obowiązek ten dotyczy:
- producentów, importerów i wewnątrzwspólnotowych nabywców opakowań,
- wprowadzających do obrotu produkty w opakowaniach,
- wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.
Numer rejestrowy należy umieszczać na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością, np. paragonach, fakturach sprzedaży, dokumentach WZ.
Obowiązek zapewnienia opakowań alternatywnych
1 lipa 2024 roku wejdzie w życie obowiązek zapewnienia opakowań alternatywnych. Dotyczy on:
- jednostek handlu detalicznego,
- jednostek handlu hurtowego,
- jednostek gastronomicznych.
Opakowania alternatywne to opakowania z materiałów innych niż tworzywa sztuczne (również inne niż tworzywa sztuczne biodegradowalne) lub dostępności opakowania wielokrotnego użytku.
Sprawozdawczość
Sprawozdania składa się pierwszy raz za rok 2023 poprzez bazę BDO. Będzie ono obejmowało okres od dnia 24 maja 2023 do 31 grudnia 2023.
Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach sprawozdanie ma zawierać:
- masę i liczbę wprowadzonych w danym roku produktów wymienionych w załączniku 6 będących opakowaniami oraz wymienionych w pkt. 1 i 4 sekcji I załącznika 9, w tym zawartości tworzyw sztucznych,
- masę wprowadzonych do obrotu narzędzi połowowych oraz masę zebranych narzędzi połowowych,
- wysokość należnej opłaty za udostępnianie produktów opakowaniowych,
- liczbę nabytych oraz wydanych produktów przez jednostki handlu detalicznego i hurtowego, jednostki gastronomiczne oraz sprzedających w urządzeniach vendingowych,
- wysokość opłaty za produkty z załącznika 9 (koszty zbierania),
- liczbę wprowadzonych do obrotu poszczególnych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku 9.
Kary administracyjne
Ustawa SUP przewiduje kary za nieprzestrzeganie przepisów w wysokości od 500 do 500 000 zł. Kary wynikające z ustawy o odpadach wynoszą natomiast od 100 do 1 000 000 zł.
Jak uporać się z nowymi przepisami z dyrektywy SUP i wdrożyć nowe procedury?
Choć zmiany planowane były już od długiego czasu, wielu przedsiębiorców wciąż gubi się w nowych przepisach wynikających z dyrektywy SUP. Eksperci nie są zaskoczeni, gdyż uznają nową ustawę za skomplikowaną i trudną do wdrożenia w praktyce.
Podmioty, na które nałożono nowe obowiązki, mają często podobne problemy. Jeśli Ty również zastanawiasz się,
- czy dobrze identyfikujesz swoje produkty w kontekście podlegania pod przepisy ustawy,
- czy określone zapisy ustawy dotyczą także ciebie,
- kiedy powinieneś wywiązać się z poszczególnych obowiązków,
warto poszukać wsparcia eksperckiego.
Aby zyskać pewność poprawności wdrażanych procedur, zapraszamy na szkolenia z zakresu dyrektywy SUP w przepisach polskich.
